(Hiêu học). “Giáo dục ĐH đang đứng trước những thách thức to lớn. Nếu không thay đổi cách quản lý, giáo dục ĐH sẽ không đáp ứng được các yêu cầu phát triển của xã hội, của đất nước”.
Phó thủ tướng kiêmBộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân đã nhận định như vậy tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm học 2009-2010 của các trường ĐH được tổ chức qua cầu truyền hình đồng thời tại năm điểm cầu Hà Nội, Vinh, Đà Nẵng, TP.HCM và Cần Thơ với sự tham dự của đại diện 220 trường ĐH và nhiều sở GD-ĐT trong cả nước chiều14-11.
“Không thể cứ kém là có thể dễ dàng đóng cửa”
“Trường ĐH không thể cứ kém là có thể dễ dàng đóng cửa – ông Nhân nhấn mạnh trong ý kiến tổng kết hội nghị – Cho nên nhiệm vụ, trách nhiệm của Nhà nước là phải tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý kịp thời những yếu kém, sai phạm để không xảy ra việc phải đóng cửa trường”.
Ông Nhân cũng phân tích: “Các trường phải chịu trách nhiệm về hoạt động của mình. Khi trường làm sai thì cơ quan quản lý nào phải chịu trách nhiệm? Đó chính là cơ quan chủ quản. Thời gian qua một số trường có sai phạm, ban giám hiệu sai phạm nhưng tập thể hàng trăm cán bộ giảng viên không có ý kiến để sai phạm kéo dài. Nay phải chấm dứt tình trạng đó”.
Một trong những giải pháp đổi mới nhằm tăng cường quản lý đối với các trường ĐH, trong phần kết luận Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân cho biết bộ sẽ sớm xây dựng quy định, cơ chế phối hợp với các bộ ngành, phân cấp cho địa phương. Ông Nhân cho biết sắp tới sẽ quản lý giáo dục ĐH theo hướng: Bộ GD-ĐT chịu trách nhiệm chính ban hành quy định, chương trình đào tạo…; các địa phương, trực tiếp là sở GD-ĐT, chủ yếu giúp bộ trong công tác kiểm tra, không chỉ kiểm tra các trường trực thuộc địa phương mà toàn bộ các trường nằm trên địa bàn.
Thông tin này gây ngỡ ngàng cho nhiều đại biểu vì từ trước đến nay hoạt động của các sở GD-ĐT và các trường ĐH hoàn toàn theo hai hệ thống quản lý, trong đó có khâu thanh trakiểm tra, khác nhau. “Nhưng là đến kiểm tra việc thực hiện quy định, quy chế, tổ chức đào tạo như thế nào, không phải là kiểm tra các trường đang dạy cái gì. Việc dạy cái gì là do hiệu trưởng và Bộ GD-ĐT chịu trách nhiệm” – ông Nhân giải thích.
Trường sẽ được kiểm tra bộ?
Phó thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân nhìn nhận: trong năm học 2009-2010, để có thể bước đầu giải quyết được những thách thức đang đặt ra cho giáo dục ĐH, Bộ GD-ĐT và các trường phải thực hiện được ba yêu cầu. Thứ nhất, ở cấp quốc gia phải khẩn trương hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật để có hệ thống văn bản đồng bộ chi phối các mặt hoạt động trong lĩnh vực giáo dục ĐH như quy định về biên soạn giáo trình, quy chế hợp tác quốc tế, quy định trách nhiệm của cơ quan chủ quản các trường ĐH và cơ chế phối hợp giữa Bộ GD-ĐT và các bộ ngành, địa phương trong việc quản lý, kiểm tra hoạt động của các trường ĐH… Yêu cầu thứ hai đặt ra đối với các trường, theo ông Nhân, trên cơ sở hệ thống văn bản pháp quy các trường ĐH phải rà soát lại toàn bộ mọi mặt hoạt động của mình, hoàn thiện các quy chế của trường mình… Thứ ba là các trường xúc tiến xây dựng chuẩn đầu ra và triển khai các giải pháp đào tạo theo nhu cầu xã hội.
Ông Nhân nhấn mạnh năm học 2009-2010 là một mốc quan trọng, mang tính quyết định vì là năm học mở đầu cho giai đoạn ba năm thực hiện các giải pháp đổi mới quản lý giáo dục ĐH. Trong số các nội dung cụ thể mà Bộ GD-ĐT và các trường sẽ thực hiện, “từ năm học này trở đi, các trường ĐH sẽ tham gia đánh giá hoạt động quản lý của Bộ GD-ĐT thay vì chỉ có bộ đánh giá trường” -ông Nhân cho biết.
Tuy chưa nêu cụ thể trường sẽ được đánh giá bộ bằng phương thức nào, theo những nội dung, tiêu chí cụ thể ra sao, nhưng bộ trưởng khẳng định “sắp tới tại các trường ĐH sẽ không yên ả như từ trước đến nay mà sẽ sôi động hơn”, bởi nhiều biện pháp đánh giá nhằm nâng cao chất lượng đào tạo: SV đánh giá giảng viên, xã hội có thể đánh giá, giám sát hoạt động của các trường thông qua “ba công khai”, đồng thời các trường sẽ được phản hồi, đánh giá về công tác quản lý của Bộ GD-ĐT…
Đồng loạt thực hiện SV đánh giá giảng viên
Bên cạnh đó, ông Nhân cũng nhấn mạnh đến giải pháp SV đánh giá giảng viên (GV) với mục tiêu: từ học kỳ 2 năm học này, tất cả các trường ĐH sẽ thực hiện giải pháp này. Theo ý kiến của một số trường đã thực hiện việc SV đánh giá GV từ 1-3 năm học gần đây, các trường đang gặp khó khăn là chưa có quy định, quy chế rõ ràng về việc xử lý và sử dụng kết quả đánh giá như thế nào.
Theo ông Ngô Đắc Chứng – phó hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm thuộc ĐH Huế, qua ba năm trường thực hiện cho thấy áp dụng SV đánh giá GV có một số hiệu quả nhất định, rõ nhất là việc nhiềuGV nhận thấy cần phải cố gắng nâng cao chất lượng giảng dạy và đổi mới phương pháp. Nhưng hiện nay nhà trường chưa công khai kết quả đánh giá (chỉ giới hạn ban giám hiệu, khoa và chínhGV biết kết quả đánh giá). Vì thế, theo ông Chứng, hiệu quả và tác động của việc đánh giá cũng bị hạn chế.
Tương tự, ông Lê Văn Trưởng (Trường ĐH Hồng Đức) cũng đặt vấn đề: “Khi thực hiện SV đánh giá GV, kết quả sẽ công khai đến đâu, có chế tài đối với những trường hợp liên tục bị SV đánh giá thấp hay không? Khi thực hiện đồng loạt, bộ sẽ có quy định cụ thể hướng dẫn các trường hay không?”.
Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân cho biết từ nay đến cuối năm 2009, bộ sẽ có hướng dẫn để các trường thực hiện thí điểm. Cuối học kỳ I sẽ chọn một số trường thí điểm đánh giá trước,sang học kỳII tất cả các trường đều phải triển khai việc SV đánh giá GV qua các môn học. Để đồng bộ và có hiệu quả, bộ sẽ ban hành quy định về tiêu chuẩn và đánh giá GV,GV đánh giá cán bộ quản lý. “Bộ sẽ có hướng dẫn cụ thể để các trường thực hiện việc SV đánh giá GV một cách thực chất, đánh giá phải rõ hơn, chặt hơn, hiêu quả hơn, góp phần khuyến khích, tạo động lực để GV nâng cao trình độ, phương pháp giảng dạy” – ông Nhân cam kết.
Năm học 2009-2010, các trường ĐH có gì mới?
– Phải thực hiện “ba công khai” về điều kiện đảm bảo chất lượng, chất lượng đào tạo thực tế và tài chính.
– Phải thực hiện công bố chuẩn đầu ra (đối với SV tốt nghiệp).
– Tất cả các trường phải có tổ chức chuyên trách để đánh giá tỉ lệ SV có việc làm sau tốt nghiệp, hỗ trợ SV tìm việc làm…
– Tất cả các trường triển khai việc SV đánh giá GV.
Theo: Thanh Hà. (TTO)/(hieuhoc_hieuhoc.com).
