Mọi năm vào thời điểm này, các trung tâm luyện thi đại học (TTLTĐH) tại TPHCM và một số thành phố lớn thường tấp nập, chen chúc các thí sinh (TS) đến luyện thi, nhằm tìm kiếm một cơ hội vào giảng đường đại học. Nhưng lạ thay, năm nay, đã gần cuối tháng 4, các TT LTĐH lại biến thành chợ chiều… vắng sĩ tử. Không ít TT nhỏ phải ngậm ngùi đóng cửa hoặc tìm đường chuyển hướng kinh doanh. Chuyện gì đang xảy ra?

Giảm trên 50%…
Trên bục giảng, thầy uể oải đọc hướng dẫn ôn tập làm văn. Trò ngáp vắn dài ghi chép. Người ẹo lưng nghe giảng, kẻ chống cằm nhìn xa xăm như… níu hồn văn chương. Hai chiếc quạt máy ì ạch quay xè xè trong không gian rộng lớn hơn 100m² càng làm tăng sự quạnh vắng, đìu hiu của lớp học vỏn vẹn chừng chục học sinh. Lớp luyện gần như mất hẳn sinh khí sôi động của mùa ôn thi mọi năm. Và “nỗi buồn” lớp học dường như kéo các sĩ tử ra khỏi sự náo nức, cạnh tranh lấy kiến thức cho ngày ứng thí gần kề…
Đó là buổi học tại một TTLTĐH nằm trên đường Lý Chính Thắng quận 3. Khác với mọi năm, mùa ăn nên làm ra của các TTLTĐH lại biến thành chợ chiều… vắng người học.
Các TT lớn còn linh động co cụm, dồn lớp, trong khi không ít TT nhỏ phải ngậm ngùi đóng cửa hoặc tìm đường chuyển hướng kinh doanh.
Trong vai người tìm chỗ đăng ký luyện thi cho em ở quê tại TT LTĐH Trường Sơn (quận Tân Bình), chúng tôi được nhân viên tại đây tiếp với vẻ mặt buồn rầu: Vắng quá! Năm nay TT không mở lớp nào cả em à. Có được vài em ghi danh học giờ cũng đành chuyển về TT khác luyện vì ít học viên mà mở lớp thì thu không đủ bù chi. Nhiều TTLT như TT FCM tại số 301 Đinh Bộ Lĩnh cũng cùng cảnh ngộ.
Khu vực các tuyến đường D2, Ung Văn Khiêm, Đinh Bộ Lĩnh (Bình Thạnh) trước đây vốn là “thiên đường” của các TTLT, nhưng năm nay tìm mỏi mắt may ra mới có một nơi để đăng ký học. Anh Tăng, nhân viên TTLT Khai Sáng trên đường Đinh Bộ Lĩnh, phường 26 cho biết: Năm rồi, thuê 2 – 3 cơ sở mà lớp học vẫn phải nhồi nhét mới đáp ứng hết nhu cầu nhưng giờ thì vắng quá, phải dồn lớp, ghép khối mới mong đầy lớp.
Không chỉ các TT nhỏ mới gặp phải khó khăn trong chiêu sinh, ngay cả những “đại gia” trong thị trường luyện thi cũng vắng vẻ không kém. TT Vĩnh Viễn vốn thu hút rất đông học viên cũng giảm trên 30% (khóa mở từ tháng 9-2008). TS Nguyễn Văn Phúc, Giám đốc TT Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực thuộc ĐHQG TPHCM, cho biết: Năm nay, lượng học sinh ôn thi ĐH tại các đơn vị BDVH đều giảm từ 50% trở lên so với năm 2008.
Nếu năm 2010 kỳ thi tuyển sinh ĐH-CĐ không còn “3 chung” mà thay bằng hình thức xét tuyển bằng kết quả của kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia thì các TTLT càng trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, đó chỉ là sự lắng dịu thị trường luyện thi vào ĐH, nhưng sẽ tiềm ẩn một thị trường ôn thi tốt nghiệp THPT. Khi đó, sĩ tử sẽ không cạnh tranh bằng 3 môn thi mà sẽ nhiều môn học hơn.
Có thể khi đó thị trường luyện thi sẽ vào một cuộc cạnh tranh khác bằng hình thức mới, nhưng điều đó vẫn còn tùy thuộc vào sự thay đổi của kỳ tuyển sinh 2010. Khi mà quyết định bỏ “3 chung” vẫn chưa chính thức thì phong trào LTĐH lại lắng dịu một cách khác thường, nguyên nhân do đâu?
Sĩ tử “biết mình biết ta”!
Theo TS Nguyễn Văn Phúc, việc ngày càng có nhiều trường TCCN, CĐ liên thông lên ĐH và nhiều trường ĐH vùng ra đời với đa ngành nghề đào tạo, với điểm chuẩn tương đối thấp đã phần nào hút bớt những TS không đậu ĐH hàng năm. Điều này rất có ý nghĩa trong việc phân luồng học sinh sau lớp 12, thậm chí tốt nghiệp THCS vẫn có cơ hội học lên cao. Tôi nghĩ các sĩ tử ngày càng “biết mình biết ta” hơn, lựa chọn ngành nghề ít mạo hiểm và phù hợp hơn. Vì vậy, chỉ những em không đỗ ĐH nhưng cận kề điểm chuẩn, nghĩa là “thiếu” ít, thì luyện thi mới có kết quả.
Thí sinh tự lượng sức mình và lựa chọn con đường liên thông mở ra nhiều cơ hội học tập hơn. Thầy Phạm Hồng Danh, Giám đốc TT Vĩnh Viễn làm một bài toán đơn giản: “Nếu chọn con đường liên thông, học sinh chỉ mất thời gian nhiều hơn nửa năm. Điều này có lợi cho người học. Tuy nhiên, việc chọn ngành nghề phải đặt tiêu chí chọn phù hợp với sở thích, học lực và điều kiện kinh tế… nặng hơn yếu tố “dễ đậu”. Không ít trường hợp, nhiều em đã trở thành sinh viên của các trường ĐH vẫn quay lại ôn thi để vào được đúng trường phù hợp với sở thích và nguyện vọng của mình, điều này lãng phí cả về tiền của đào tạo của xã hội, gia đình và thời gian của chính người học”.
Không chỉ là chuyện tự lượng sức mình mà phong trào luyện thi ĐH trở thành yên ắng. Thực tế qua 7 lần tuyển sinh ĐH-CĐ theo hình thức “3 chung”, đề thi ĐH-CĐ luôn bám sát chương trình lớp 12. Học sinh có thể không cần phải luyện thi.
Theo ông Nguyễn Quốc Cường, chuyên viên tuyển sinh của Bộ GD-ĐT: Đề thi ĐH-CĐ có 70% – 80% kiến thức thuộc chương trình căn bản lớp 12, những học sinh nắm vững kiến thức phổ thông cũng đủ khả năng làm bài đạt trung bình trở lên mà không cần luyện thi.
Trên thị trường, mạng của Bộ GD-ĐT cũng có đăng tải về cấu trúc đề thi, thí sinh có thể dựa vào đó tự ôn tập. Bên cạnh đó, hầu hết các trường THPT tại TPHCM đều có TT BDVH, tăng tiết mùa thi, cũng đủ để học sinh ứng thi trong mỗi kỳ tuyển sinh ĐH-CĐ…
Đến hẹn lại lên, thị trường LTĐH luôn là mảng màu nổi trong mỗi kỳ tuyển sinh. Ngoài chọn trường, ngành thi phù hợp, việc chọn được một TT LTĐH thật sự chất lượng để “gửi gắm” hy vọng cũng làm khó các sĩ tử. Thế nhưng, trừ đi số ít TT uy tín, thị trường LTĐH vốn “bát nháo” về danh tiếng và chất lượng của các TT vẫn chỉ nằm trên bảng quảng cáo.
Theo các chuyên gia, sĩ tử vẫn có khả năng đậu ĐH-CĐ nếu nắm vững kiến thức phổ thông. Phải chăng chuyện luyện thi năm nay bắt đầu đi đúng xu hướng này?
Theo SGGP