Sự quyết đoán là một điều rất cần trong giao tiếp, nhưng cũng có thể củng cố hoặc phá hỏng các mối quan hệ của bạn. Một lời nói “không” lịch sự để từ chối yêu cầu từ người khác sẽ giúp cho bạn tránh được sự quá tải trong công việc và cân bằng được cuộc sống của bản thân. Nhưng nếu ứng dụng không khéo & thiếu sự uyển chuyển, thì sẽ là một tai họa.
Quyết đoán trong giao tiếp không có nghĩa là giao tiếp một cách độc đoán, mà có nghĩa là luôn bảo vệ cho những điều bạn muốn diễn đạt nhưng không bỏ mặc quyền lợi của người khác. Hầu hết mọi người đều cố gắng tỏ ra quyết đoán bằng một cách nào đó trong khi giao tiếp. Nhưng ít khi người ta thực hiện được như ý muốn. Tại sao?
Quyền quyết đoán |
Điều này không có nghĩa rằng |
Tôi có quyền đánh giá cách hành xử, suy nghĩ và cảm xúc của bản thân và chịu trách nhiệm về chúng |
Bạn có thể làm bất cứ điều gì bạn muốn mà không để ý tới ai cả |
Tôi có quyền không phải xin lỗi và giải thích về cách cư xử của mình |
Bạn không bao giờ xin lỗi và giải thích tại sao bạn lại làm những việc đó |
Tôi có quyền nghĩ đến việc tôi đã quá trách nhiệm với các vấn đề của người khác |
Bạn sẽ không giúp người khác nữa |
Tôi có quyền thay đổi ý kiến của mình |
Bạn sẽ thay đổi ý định của mình bất cứ lúc nào |
Tôi có quyển lầm lỗi và chịu trách nhiệm về chúng |
Bạn có quyền quanh co về quyền được phạm lỗi mỗi lần bạn lờ đi trách nhiệm của mình |
Tôi có quyền nói: “Tôi không biết” |
Bạn sẽ đem điều này ra để làm lý do biện hộ khi bạn lười suy nghĩ |
Tôi có quyền tự lập khi người khác có thiện chí muốn giúp đỡ tôi. |
Bạn không cảm kích và biểu lộ lòng yêu thương đối với những người đã giúp đỡ bạn và yêu thương bạn |
Tôi có quyền đưa ra những quyết định không khoa học |
Bạn có thể sẽ “điên lên” và không nhận trách nhiệm nữa |
Tôi có quyền nói “Tôi không hiểu bạn” |
Bạn ngừng tìm hiểu về người khác |
Tôi có quyền nói “Đó là chuyện thường ngày đối với tôi” |
Bạn trở nên bất lịch sự mỗi khi bạn không muốn lắng nghe người khác |
Hãy phân tích để thấy điểm khác biệt giữa sự quyết đoán và các thái độ khác trong giao tiếp:
– Sự độc đoán: Giao tiếp với thái độ hùng hổ để đạt được những điều mong muốn của bản thân bất chấp người khác bị ảnh hưởng ra sao.
– Sự độc đoán gián tiếp: bạn cố gắng đạt được điều mình mong muốn, nhưng không diễn đạt cho người khác biết bạn đang muốn gì. Có thể hiểu rằng bạn đang lừa dối người khác cho mục đích của mình. Ví dụ như một người đang cố tìm cách thoái thác việc tham dự một sự kiện nào đó.
– Bị động: Bạn thể hiện thái độ bị động khi lúc nào bạn cũng tự hạ thấp bản thân, chẳng bao giờ ủng hộ cho nhu cầu của mình mà cứ nhường cho thiên hạ. Bị động thường có nghĩa là tránh xung đột bằng mọi giá. Những người bị động thường luôn miệng xin lỗi cho dù mình sai hay đúng.
– Quyết đoán: Quyết đoán nghĩa là bạn biểu lộ cảm xúc và nhu cầu của mình, nhưng bằng một cách thẳng thắn và chân thật. Bạn biết rằng mọi người xung quanh cũng có những mong muốn và hiểu rằng không ai hoàn hảo kể cả bạn, ai cũng có một giá trị đóng góp nhất định.
Bạn phải mất thời gian rèn luyện để trở nên quả quyết và kiên định hơn trong giao tiếp. Nhưng sau đây có một vài lời khuyên mà chuyên đề muốn gửi tới để giúp bạn có thể ứng dụng ngay trong cuộc sống giao tiếp hàng ngày.
– Hãy nói thẳng: Điều này làm cho lời nói của bạn đơn giản và chân thật. Đừng nghĩ những nhu cầu của mình là tội lỗi. Bạn có quyền nói ý kiến khác so với mọi người và nói ‘KHÔNG’ khi có thể cũng như không đồng ý khi bạn không thể.
– Hãy dùng đại từ “tôi”: Bạn nên làm chủ lời nói của mình. Nghĩa là, thay vì nói “Có vẻ tôi cần giúp đỡ” hãy nói “Tôi mong bạn giúp tôi”. Thay vì nói “Ở đây khó chịu quá” hãy nói “Tôi không thích ở đây”.
– Tìm cách thông tin điều mình muốn nói: Nếu điều bạn nói không được chú ý đến, hãy nói lại và đừng tỏ ra giận dữ. Hãy phát biểu như ban đầu cho đến khi được đón nhận.
– Tỏ ra thấu hiểu: Hãy để người khác biết bạn đang lắng nghe và cảm thông họ, ví dụ “Tôi hiểu rằng bạn muốn đi sớm hơn, nhưng chúng ta sẽ phải chờ đến tháng sau”.
– Tận dụng ngôn ngữ của dáng điệu cơ thể: Luôn để ý đến điệu bộ bản thân. Hãy luôn đứng thẳng, vững vàng và nhìn vào mắt người đối diện.
Giao tiếp một cách quyết đoán chính là việc đi tìm sự cân bằng trong phong cách giao tiếp và video dưới đây của chuyên gia Tracy Goodwin sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm này.